Nhìn kỷ vật thời chiến tranh do bà gìn giữ vẫn còn nguyên vẹnmặc dù màu áo đã sờn theo năm tháng. Hơn 50 năm,ếcáobàbacủangườinữchiếnsĩquâkèo pháp chiếc áo được may bằng chất liệuvải, đường chỉ màu trắng, tay dài 61,5cm, kích 47cm, trông dáng nhỏ nhắn, xinhxắn như ôm gọn thân hình mảnh mai, xinh đẹp của người nữ chiến sĩ thời son trẻ.Những ký ức phút chốc lại chợt ùa về trong người phụ nữ dịu hiền mái tóc đã điểmnhiều sợi bạc.

Bà Hồ Thị Tuyết Mai lớn lên trong cảnh nước mất nhà tan, chứngkiến những cảnh áp bức, bóc lột của đế quốc Mỹ và bọn tay sai đối với dân tộc,xóm làng mình nên từ khi còn rất trẻ (mới 16 tuổi) bà đã tình nguyện thoát lygia đình, đi theo cách mạng vào năm 1962.

Đây cũng là khoảng thời gian Mỹ - ngụy liên tiếp mở nhiều cuộchành quân với mục đích tiêu diệt cơ quan đầu não kháng chiến “bình định” nôngthôn, gom khoanh dân, lập ấp chiến lược và tiêu diệt lực lượng vũ trang cách mạng.Để thực hiện chiến lược đó, từ cuối tháng 2-1962, Mỹ - Diệm huy động 8.000quân, được máy bay, thiết giáp yểm trợ, mở cuộc hành quân mang tên chiến dịch“Mặt trời mọc”, do tên thiếu tướng ngụy Văn Thành Cao chỉ huy, đánh vào địa bànhuyện Bến Cát, sau đó lan rộng ra các tỉnh miền Đông, nhằm đánh phá các căn cứcách mạng, truy tìm tiêu diệt lực lượng vũ trang ta và hỗ trợ kế hoạch “bình định”gom dân lập ấp chiến lược.

Trong bối cảnh ấy, cùng với lớp lớp thanh niên tình nguyệnthoát ly gia đình tham gia kháng chiến, bà Mai với chiếc áo bà ba đen, khăn rằnquấn cổ đã hăng hái gia nhập đoàn quân du kích hoạt động tại địa phương. Trongcuộc chiến đấu cam go, quyết liệt với kẻ thù, những mất mác hy sinh, thươngtích của chiến sĩ là không thể tránh khỏi, việc chăm sóc cho thương binh rất cầnngười phục vụ. Vì có năng khiếu về ngành y, nên bà được cử đi học chuyên ngànhvà về làm quân y sĩ đảm nhận công tác chăm sóc các chiến sĩ bị thương. Chiếc áobà ba đen đã theo bà suốt những chặng đường oanh liệt thấm đẫm giọt mồ hôi hòalẫn trong máu và nước mắt, cùng với biết bao chiến sĩ nung nấu một ý chí quyếttâm đánh tan kẻ thù, giải phóng nước nhà, thống nhất Tổ quốc. Tấm lòng tận tụy,cống hiến và hy sinh thầm lặng của những người nữ chiến sĩ quân y, trong đó cócả quãng đời tuổi trẻ của bà đã góp phần cho các chiến thắng vẻ vang được nởhoa trên các chiến trường máu lửa cho đến khi đất nước hoàn toàn thống nhất, cờđỏ sao vàng tung bay phấp phới trên nền trời tự do của cả nước Việt Nam.

Năm 1979, với tấm lòng của người y sĩ, bà đã đem hết khảnăng của mình để giúp đỡ cho bà con xã nhà trong hoàn cảnh khó khăn mà gặp cảnhốm đau bệnh tật. Nghĩa cử ấy vẫn là sự bao dung, chan chứa nghĩa tình với cuộcđời của người phụ nữ trung hậu, đảm đang mà hết sức dịu hiền, nhân hậu trong cuộcsống đời thường. Năm 2000, với lời đề nghị của Bảo tàng tỉnh Bình Dương, bàtrao gửi lại kỷ vật để Bảo tàng lưu giữ truyền thống cách mạng tự hào cho lớp lớpcon cháu tiếp bước quá khứ, xây dựng tương lai.

Dù ngày nay, chiếc áo bà ba đã không còn được bạn trẻ mặchàng ngày, nhưng một thời chiếc áo ấy là niềm kiêu hãnh, tự hào, gắn liền vớihình ảnh của người phụ nữ Nam bộ đôn hậu, thuần lương, kiên trung, mạnh mẽtrong hai cuộc kháng chiến giữ nước. Chiếc áo bà ba đen, kỷ vật của bà còn giữlại được, gợi cho tôi nhớ đến những chiếc khăn rằn, nón lá, áo bà ba theo các mẹ,các chị xông pha trong các cuộc nổi dậy, xuống đường, tảo tần chở che, nuôi giấucán bộ cách mạng… Chiếc áo bà ba ngày ấy, bây giờ vẫn đẹp, gần gũi trong tâm hồncủa những người con đất Việt, dệt nên trang sử đẹp, hào hùng một thời của ôngcha.

 NGỌC TRINH