Với một chiến tuyến dọc biên giới với Ukraina,ửhuyệtcóthểnhấnchìmquânđộbang xep hang 2 tay ban nha đổ bộ chớp nhoáng sáp nhập Crưmvà tham chiến tại Syria, quân đội Nga dường như đã được trui rèn kỹ năng và tinhthần chiến đấu vững vàng.
 
Dù có những thành công như vậy, quân đội Nga đang phải đối mặt với hai vấnđề tai hại về mặt cấu trúc nếu như họ phải chiến đấu chống lại một đội quân đôngđảo về số lượng.

Theo tác giả Dave Majumdar của tạp chí National Interest, quân đội Ngađang thiếu trầm trọng nhân lực và các vũ khí hạng nặng.

Hình minh họa binh sĩ Nga. Ảnh: Reuters

Chính sách tòng quân gây thâm hụt binh sĩ nghiêm trọng cho quân đội Nga.Ngoài lực lượng tên lửa chiến lược, không quân, bộ binh hải quân, một phần rấtlớn quân nhân Nga tuyển mộ vẫn còn phụ thuộc vào việc đăng ký nhập ngũ tựnguyện, và số người này không được huấn luyện nhiều.
 
“Chỉ có khoảng ¼ trong lực lượng trên bộ của Nga là đủ nhân sự và đượchuấn luyện chuyên nghiệp” – ông Majumdar nhấn mạnh. “Các quân nhân chuyên nghiệpnày thuộc về lực lượng phản ứng nhanh (không được huấn luyện theo kiểu tiêuchuẩn như châu Âu)”.

Phần còn lại của lực lượng quân đội Nga phụ thuộc vào chế độ quân dịch đểlấp các vị trí. Sự phụ thuộc này dẫn tới việc thiếu chuyên nghiệp trên phần lớnquân đội.

Binh sĩ Nga đứng gác một căn cứ quân sự tại Perevalnoye, gần thành phố cảng Simferopol. Ảnh: Reuters

 

Thậm chí, một số ý kiến cho rằng không ít binh sĩ Nga có vấn đề về nghiệnrượu hoặc không được huấn luyện đến nơi đến chốn.
 
Ngay cả khi các đợt động viên nhập ngũ có thể giúp Nga nhanh chóng có mộtquân đội ấn tượng về số lượng, nhưng lại khó chuyển hóa họ thành lực lượng cósức chiến đấu mạnh mẽ. Những binh sĩ này chỉ phục vụ một năm trong quân đội rồilại xuất ngũ. Sự quay vòng này khiến Kremlin khó duy trì được lực lượng thườngtrực được đào tạo bài bản như là các binh sĩ được luân chuyển liên tục.
 
Những cải cách gần đây nhằm chuyển đổi quân đội Nga từ một lực lượng quândịch thành lực lượng các binh sĩ ‘ký hợp đồng lao động’ (‘lính đánh thuê’). Tuynhiên, những cải cách này diễn ra rất chậm chạp.
 
Vấn đề lớn thứ hai mà quân đội Nga phải đối mặt là tình trạng của các vũkhí hạng nặng và sức sản xuất vũ khí giảm sút. Sau khi Liên Xô sụp đổ, nền tảngcông nghệ và công nghiệp mất đi một phần đáng kể – yếu tố được cho là làm suyyếu đi ngành công nghiệp quốc phòng của Nga.
 

“Nga tụt hậu trong nhiều lĩnh vực công nghệ quan trọng, đặc biệt là trongnhững năm 1990. Chẳng hạn, Nga thua kém hẳn về công nghệ then chốt để sản xuấtvũ khí chính xác, các mạng radar quét điện tử…” – ông Majumdar cho biết thêm.

Tàu Đô đốc Kuznetsov - Tàu sân bay duy nhất của Nga có từ thời Liên Xô. Ảnh: Mil.ru

 

Nga cũng bị lùi lại phía sau trong lĩnh vực đóng tàu. “Nga không còn cókhả năng xây dựng các tàu chiến cỡ lớn tầm hàng không mẫu hạm, và vẫn sử dụngcác kỹ thuật xây dựng lỗi thời”.
 
Lính Nga sử dụng nhiều vũ khí hạng nặng được sản xuất từ thời Liên Xô. Vàdù Nga đang đầu tư vào vũ khí hạng nặng đời mới, thì việc sở hữu các khí tài nàynhìn chung rất gian nan, bởi kinh tế Nga đang gặp nhiều khó khăn.
 
Những khó khăn này khiến Kremlin trì hoãn hoặc thu hẹp quy mô nhiều dự ánquốc phòng quan trọng. Loại máy bay ném bom thế hệ mới PAK DA đáng ra sẽ đượcđưa vào biên chế năm 2023. Việc phát triển máy bay này đã bị lui lại và Nga sẽtập trung vào việc sản xuất một phiên bản mới của máy bay ném bom hạt nhân siêuthanh Tu-160 có từ thời Liên Xô.

Máy bay Typhoon (bên phải) của Không lực Hoàng gia Anh chặn máy bay ném bom hạt nhân Tu -160 của Nga. Ảnh: UKMoD

Đây không chỉ là những ví dụ gần đây nhất cho thấy Nga đang giảm dần cáctham vọng hiện đại hóa quân đội. Kremlin cũng gặp rắc rối trong việc cấp tàichính cho chiếc xe tăng thế hệ thứ ba Armata. Ông Dmitry Gorenburg tại Đại họcHavard ước tính Nga sẽ chỉ có thể xuất xưởng tối đa là 330 chiếc xe tăng này vàonăm 2020, nhỉnh hơn số lẻ của kế hoạch ban đầu là 2.300 chiếc.
 
Nga có thể phát huy năng lực khi tác chiến ở vùng lãnh thổ nhỏ hoặc quy môchiến dịch không lớn. Nhưng các vấn đề về quân số và khí tài sẽ là những điểmyếu có thể khiến Nga sa lầy khi tham chiến với đối thủ mạnh trong một cuộc chiếnkéo dài.
 
Lê Thu