Đúng ngày 3/3 của 150 năm về trước,ếptụcđưanghệthuậttinhhoađộcbảnvềViệnhận định gironaCarmen lần đầu tiên được công diễn tại Paris và ngay lập tức gây chấn động toàn nước Pháp. Với kịch bản táo bạo, vở opera của Georges Bizet khi đó được ví như một tuyên ngôn mới mẻ về tự do và bản ngã của mỗi cá nhân. Thế nhưng, Bizet - "cha đẻ" của Carmen, có lẽ đã không thể ngờ rằng tác phẩm của mình lại trở thành một trong những vở opera được biểu diễn nhiều nhất thế giới suốt 150 năm qua.

Năm 2025, Việt Nam trở thành một trong những quốc gia Đông Nam Á đầu tiên công diễn nguyên tác vở Carmenvới quy mô lớn. Sự kiện được tài trợ độc quyền bởi Ngân hàng Techcombank, với sự hỗ trợ của Nhà hát Hoàng gia Versailles, Trung tâm Âm nhạc Lãng mạn Pháp Palazzetto Bru Zane và Nhà hát Rouen Normandie - những tổ chức hàng đầu trong việc góp phần bảo tồn và phục dựng những tác phẩm nghệ thuật kinh điển.

Khi Carmen ra mắt tại nhà hát Opéra-Comique vào 3/3/1875, tác phẩm đã không được đón nhận như các lần công diễn sau đó. Công chúng Paris, vốn đã quen với những vở opera mô phạm theo phong cách hoàng gia, đã không sẵn sàng cho một nhân vật như Carmenxuất hiện.

Nàng Carmenđủ nữ tính, nhưng cũng đầy mạnh mẽ, không ngại phá vỡ mọi khuôn khổ để theo đuổi thứ mà nàng khao khát. Carmenlà biểu tượng của tự do, của sự phá bỏ ràng buộc, của những khao khát cháy bỏng bất chấp mọi giới hạn. Bởi vậy, Carmenđã vấp phải những phản ứng gay gắt khi bị cho rằng quá táo bạo, quá phóng túng và không phù hợp với thời đại.

Nhưng có lẽ vì thế mà Carmentrở thành một trong những vở opera bất hủ nhất trong lịch sử. Bởi thời đại nào cũng đều có những con người tìm thấy chính mình trong nàng Carmen. Những người không muốn bị ràng buộc bởi lối mòn, những người dám phá vỡ quy tắc để sống đúng với điều họ tin tưởng.

Lý do Techcombank chọn đưa nguyên tác "Carmen" 150 năm tuổi về Việt Nam

Chia sẻ về lý do đem vở Carmenvề biểu diễn tại Việt Nam hai đêm 24-25/4, đại diện Techcombank cho biết, trên bản đồ văn hóa thế giới, Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng có thể chưa phải là nơi có nền nghệ thuật opera phát triển như Milan (Ý), Paris (Pháp) hay New York (Mỹ).

Nhưng Việt Nam đang là một điểm nhấn quan trọng trong dòng chảy văn hóa toàn cầu, khi ngày càng nhiều chương trình âm nhạc cổ điển lớn được tổ chức quy mô và chất lượng tại đây.

Trong bối cảnh đó, việc Carmen- một trong 20 kiệt tác opera thế giới được lựa chọn để trình diễn nguyên bản tại Việt Nam không đơn thuần là một sự kiện nghệ thuật giải trí thông thường.

Carmen mang ý nghĩa biểu trưng cho tư duy văn hóa mang tính kết nối, phù hợp với thị hiếu khán giả có nhu cầu thưởng lãm những tinh hoa nghệ thuật thế giới.

"Chúng tôi luôn trân trọng những tác phẩm nghệ thuật và mong muốn mang đến cho khách hàng cơ hội thưởng thức nhiều hơn những kiệt tác, di sản văn hóa của nhân loại. Không chỉ là một buổi biểu diễn, đây là kết quả của một quá trình nghiên cứu công phu, với sự tham gia của nhiều đơn vị hàng đầu thế giới trong việc bảo tồn và phục dựng các tác phẩm nghệ thuật.

Chúng tôi hy vọng sẽ mang đến một trải nghiệm tinh hoa xứng tầm, một không gian âm nhạc nơi khán giả có thể cảm nhận được trọn vẹn tinh thần Carmencủa thế kỷ 19, đồng thời góp phần gìn giữ và lan tỏa những giá trị nghệ thuật vượt thời gian", bà Thái Minh Diễm Tú - Giám đốc Khối Tiếp thị, Ngân hàng Techcombank chia sẻ về quyết định trở thành nhà tài trợ độc quyền, đưa nguyên tác Carmen về với khán giả Việt Nam.

Techcombank đã cho thấy một hướng đi độc đáo, khéo léo khẳng định Techcombank Private đã đạt đến chuẩn mực quốc tế thông qua những sự kiện gắn liền với di sản văn hóa thế giới thời gian qua.

Với Techcombank Private, dịch vụ tài chính không đơn thuần là các giao dịch khô khan mà còn là cầu nối đưa tinh hoa nghệ thuật thế giới đến gần hơn với công chúng Việt Nam. Qua đó, ngân hàng góp phần làm đậm thêm dấu ấn văn hóa của quốc gia, đồng thời định hình phong cách sống tinh tế và cao cấp cho khách hàng của mình.

"Nếu âm nhạc và nghệ thuật là nguồn sống cho tâm hồn, thì Techcombank, trong suốt nhiều năm qua, đã cung cấp những thực đơn tuyệt vời cho khách hàng, nhất là dành cho những lãnh đạo, đối tác cấp cao, hội viên Techcombank Private của ngân hàng.

Hai đêm công diễn nguyên tác vở Carmenchính là trải nghiệm nghệ thuật độc đáo mà Techcombank muốn dành trọn sự tri ân cho khách hàng của mình. Qua đó, chúng tôi hy vọng rằng, Carmensẽ là một khoản đầu tư cho tâm hồn, cho những trải nghiệm không thể đong đếm bằng tiền bạc mà chúng ta xứng đáng được hưởng", bà Nguyễn Vân Linh, Phó giám đốc Khối Ngân hàng bán lẻ - Techcombank, chia sẻ.

Khác biệt "Carmen" 150 năm đến từ tôn trọng nguyên tác lịch sử

Quá trình tái hiện vở opera Carmentheo tinh thần của vở công diễn lần đầu tiên cách đây 150 năm không phải là hành trình đơn giản, mà như một công trình nghiên cứu chuyên sâu, vừa đảm bảo tính lịch sử, tính logic và phải làm sao tạo ra một phiên bản sát nhất với bối cảnh châu Âu cuối thế kỷ XIX, trước Thế chiến thứ nhất.

Theo đó, bản tổng phổ gốc của Georges Bizet khi phục dựng được đòi hỏi với những yêu cầu tỉ mỉ, khắt khe, nhằm tái hiện chính xác từng nốt nhạc như khi nó vang lên tại Nhà hát Opéra-Comique năm 1875.

Carmensở hữu một kho tư liệu thị giác phong phú, từ kịch bản dàn dựng chi tiết về chuyển động và bố cục sân khấu, đến những bản vẽ màu mô tả bối cảnh và phác thảo phục trang. Theo chia sẻ từ Ban tổ chức, thậm chí còn có cả mẫu vải nguyên gốc từ thế kỷ trước, hoặc được phục dựng dựa trên những chất liệu, họa tiết đã thất truyền.

Ban tổ chức sử dụng tư liệu lịch sử để phục dựng đèn sân khấu dầu và nến của thế kỷ XIX, kết hợp với công nghệ LED hiện đại để tái hiện đúng chất cổ điển. Nhà xuất bản Choudens cũng phục dựng phần nhạc dựa trên các bản tổng phổ gốc lưu trữ tại Paris, đảm bảo sự nguyên bản và tinh tế nhất trong từng nốt nhạc.

Nghệ sĩ tham gia dự án lần này đều là những nghệ sĩ hàng đầu mà tên tuổi của họ gắn liền với những tác phẩm kinh điển. Heloise Mas - nữ nghệ sĩ thủ vai Carmen- nổi tiếng với giọng mezzo-soprano, từng giành giải nhất Woman's Voice tại cuộc thi quốc tế Concours International de Chan de Marmande (2013) và giải OFQJ (Office Franco-Quesbecois pour la Jeunesse) dành cho nghệ sĩ Pháp xuất sắc nhất thể loại Opera. Julien Behr trong vai Don José cũng là cái tên xuất hiện nhiều tại các nhà hát như Opera de Paris, Opera de Lyon, Teatro la Fenice,…

Bà Nguyễn Vân Linh cũng chia sẻ thêm: "Dù có những khác biệt mang tính thời đại như công nghệ, hiệu ứng sân khấu, nhưng hai đêm công diễn tới đây, chúng tôi chỉ có duy nhất sự lựa chọn - đó là tôn trọng tuyệt đối nguyên tác của Carmen.

Với vai trò là nhà tài trợ độc quyền, Techcombank mong muốn tiếp tục là cầu nối để âm nhạc dẫn lối mọi người chạm tới những cảm xúc mãnh liệt và thăng hoa như khi thưởng lãm kiệt tác này tại khán phòng của những nhà hát danh giá hàng đầu thế giới".

Như vậy, thay vì chỉ đơn thuần tái hiện buổi công diễn đầu tiên vào ngày 3/3/1875 tại Paris, phiên bản phục dựng lần này sẽ mang đến một Carmennguyên bản đã chinh phục khán giả tại các nhà hát lớn trên thế giới, từ New York (Mỹ), Vienna (Áo), Brussels (Bỉ) đến Stockholm (Thụy Điển), Milan (Ý), London (Anh) và nhiều thành phố khác.

Hơn cả sự trân trọng đối với một di sản văn hóa thế giới, sự kiện còn đánh dấu bước tiến trên hành trình Techcombank khơi dậy khát vọng hội nhập, đưa Việt Nam tiệm cận những chuẩn mực tinh hoa văn hóa toàn cầu.

Bằng những hành động thiết thực, Techcombank đang chứng minh cho thế giới rằng, Việt Nam sẵn sàng là điểm đến của tinh hoa văn hóa nghệ thế giới - nơi những giá trị kinh điển được tôn vinh, những di sản bất hủ được bảo tồn và lan tỏa.

Như một sợi chỉ đỏ xuyên suốt, văn hóa sẽ là cầu nối kéo mọi người thuộc mọi quốc gia lại gần hơn. Và Carmen, dù đã kinh qua 150 năm tuổi, vẫn tiếp tục làm rung động trái tim những con người của thế kỷ XXI.

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)