Ở khu I,ữngngàychạyvạycứuconcủaôngbốđơnthâkèo nhà cái hôm nay và ngày mai thị trấn Mường Lát (Thanh Hóa), mỗi khi nhắc đến hoàn cảnh anh Hà Văn Toàn, 34 tuổi, mọi người chỉ biết lắc đầu, thở dài thương cảm. Người đàn ông dân tộc Thái kết hôn với một cô gái cùng xã năm 2008. Một năm sau họ có con gái, bé Hà Phương Thảo.

Nơi vùng cao biên giới, để kiếm được đồng tiền họ phải vượt hàng trăm cây số xuống thành phố, hoặc ra các tỉnh lân cận làm thuê.

Chị vợ đi làm xa rồi bỏ đi biệt tích, để lại đứa con thơ mới 2-3 tuổi. Anh Toàn, với một mắt hỏng từ nhỏ do tai nạn, nên thường chỉ làm được phụ hồ hoặc các việc thời vụ, thu nhập thấp.

Năm 2018, anh thuyết phục được vợ quay về để cùng nhau nuôi con. Năm sau, họ có thêm với nhau một bé trai. Cuộc sống nặng nỗi lo tiền bạc hơn, nhưng anh Toàn có thêm động lực phấn đấu vì tổ ấm.

Một ngày đầu năm 2021, anh Toàn đang đi làm xa, nhận cuộc gọi của vợ bảo về nhà trông con để cô quay lại chỗ làm cũ lấy nốt vài triệu đồng tiền lương. Nhưng lần này vợ anh đi hẳn. Đến nay cô đã lấy chồng, đẻ con nơi khác.

Ngẫm lại, anh không biết do cuộc sống cực khổ nơi vùng biên không một tấc đất cắm dùi, gánh nặng gia đình lớn hay do mình chưa phải người chồng như kỳ vọng. Nhưng anh chắc chắn từ lúc cưới về "chưa bao giờ nói một lời nặng với vợ".

"Giờ họ không ở với mình nữa, mình cũng không ép", anh nói. "Xót nhất hai đứa con, bạn bè chúng ai cũng có mẹ cha đầy đủ".